ΗΜέΡΑ #3 /

Το saga του Πειραιά συνεχίζεται

To Εκ Πειραιώς που εκδόθηκε το 2012 είναι ένα βιβλίο που στα σίγουρα θα βρεις αν ψάξεις στον κλειστό σου κύκλο κάποιον που το έχει διαβάσει και παράλληλα θα σου πετάξει και μια αποθεωτική ατάκα για το βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου. Και όχι άδικα. Ασχέτως αν ο συγγραφέας έχει επέμεινε στον όρο μυθιστόρημα (υπογραμμισμένο κάτω από τον τίτλο του βιβλίου) εντούτοις ο μύθος έρχεται δεύτερος και πίσω από μια θαυμάσια χαρτογράφηση των κοινωνικών και οικονομικών ανακατατάξεων των φυλών του λιμανιού στον 20^ο αιώνα.

Εκτός της μετά πολλών θαυμαστικών κριτική που είχα κάνει τότε στο βιβλίο (τσεκ εδώ αν ενδιαφέρεστε) δεν είναι τυχαίο ότι με είχε συναρπάσει σε τέτοιο βαθμό που όποτε έβρισκα την ευκαιρία τις Κυριακές μετά το παζάρι στον Πειραιά ανέβαινα (με στρατηγική τολμώ να πω λογική για να καλυφθούν όσα περισσότερα σημεία) τα λεωφορεία που διατρέχουν το Λιμάνι και τις περιοχές του, για να επισκεφθώ περιοχές και να εστιάσω σε (χαμένα ή ακόμα στη θέση τους) σημεία που υπήρχαν στο βιβλίο. Και τον αγάπησα πραγματικά τον Πειραιά με αυτό το βιβλίο και τις απότοκες αυτού βόλτες, ενώ πριν απλά τον θαύμαζα.

Οι Πειραιώτες που εκδόθηκαν φέτος (και πάλι από τις εκδόσεις Τόπος), στις 7 Μαρτίου για την ακρίβεια, είναι μια άτυπη συνέχεια του Εκ Πειραιώς. Εδώ δεν υπάρχει μία κυρίαρχη μυθοπλασία αλλά δεκάδες θραύσματα από ζωές και ανάσες των κατοίκων όπως τις αρμολόγησε ο συγγραφέας. Η σκληρότητα του Χαριτόπουλου ως αφηγητή είναι γνωστή, χαρακτηριστική και παρούσα. Δεν πρόκειται περί μισανθρωπισμού. Αντιθέτως, ο Χαριτόπουλος τους αγαπάει τους ήρωες του, ακόμα και όταν αυτοί κατεβαίνουν πολύ χαμηλά στην κλίμακα της (αυτο)εκτίμησης.

Αυτό που έχει αναντίρρητα ενδιαφέρον είναι τα ιντερμέτζο που παρεμβάλλονται στην αφηγηματική ροή. Πρόκειται για μια συλλογή (όλων αληθινών όπως υποσημείωσε ο συγγραφέας σε πρόσφατη συνέντευξη του) αποκομμάτων εφημερίδων (από νεώτερες και παλαιότερες δεκαετίες) στα οποία διαβάζουμε περί παραβατικών συμπεριφορών αλλά και αξιοπερίεργων γεγονότων που έλαβαν χώρα στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά.

Στα συν του βιβλίου θα υποσημειώσω και την συνειδητή (αν σκεφθούμε ανάλογης περίπτωσης βιβλία) αποχή του Χαριτόπουλου από το να περικλείσει μια-δυο ντουζίνες φωτογραφίες από παλαιές εποχές του Πειραιά (και είμαι σίγουρος ότι ο συγγραφέας έχει κουτιά ολόκληρα και όχι μόνο προσωπικές του ), σημάδι ότι δίνει σημασία στο λόγο και όχι σε μια πεπατημένη λογική.

Δεν υπάρχουν πλην στους Πειραιώτες. Απλά ο μοναδικός τους αντίπαλος, το Εκ Πειραιώς ήταν τόσο δυνατό βιβλίο που με αναγκάζει να θεωρήσω το Πειραιώτες ένα outtake του (και γι αυτό είναι πανέξυπνη εκτός από απολαυστική η ένεση του Χαριτόπουλου στις αφηγήσεις με τα προαναφερθέντα αποκόμματα).

Στυλιανός Τζιρίτας